ಕಾಪುನ ಕಂಬನೇ “ಕಾಪು”

“ಕಾಪು” ಪನ್ಪಿ ಪದತ್ತ ಅರ್ತೊಗು ಬೇತೆ ಬಾಸೆದ ಸಬ್ದೊಲೆನ್ ಕಂತ್ ಐತ್ತ ಅರ್ತ ನಾಡುನ ಬೇಲೆ ಬೊಡ್ಚಿ. ಕಾಪು ಪನ್ಪುನವು ಸುದ್ದ ತುಲು ಬಾಸೆ ಆದೇ ಉಂಡು. ಕಾಪು ಪಂಡ ರಾತ್ರೆ ಪಗೆಲ್ ಕಾಪುನು. ಕನ್ನಡ ಬಾಸೆಡ್ ಪನ್ಪುಂಡ ಕಾವಲು ಕಾಯುವುದು.ಆಂಗ್ಲ ಬಾಸೆಡ್ ಪನ್ಪುಂಡ ವಾಚಿಂಗ್, ವೈಟಿಂಗ್, ಗಾರ್ಡಿಂಗ್ ಇಂಚ ಮಾತ.ಕಾಪು ಪನ್ಪಿ ಊರು ಒಡುಪು ಅತ್ಡ ಒಡಿಪು ಪ್ರಾಂತ್ಯೊಡು ಕಡಲ ಬರಿಟ್ಟ್ ಉಂಡು.ಅಪ್ಪೆ ದೇವಿ ಮಾರಮ್ಮ ನೆಲೆ ಆಯಿನ ಊರೇ ಕಾಪು. ಕಾಪುವಲ್ ತೂಪಲ್ ಅಪ್ಪೆ ಮಾರಿಯಮ್ಮ .

“ಕಾಪು” ಪನ್ಪಿ ಪುದರ್ ಎಂಚ ಪುಟ್ಟುಂಡು, ದಾಯೆ ಪುಟ್ಟುಂಡು, ಓಲು ಪುಟ್ಟುಂಡು, ನೆತ್ತ ಗಡಿ ಓಲು ಪಂದ್ ಪನಿಯರೆ ದಾಲಾ ಬಙ ಇಜ್ಜಿ.ಕಡಲ ಬರಿತ್ತ ಪಂಡ ಸೀ ಬೀಚ್ ದ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್,ಸಮುದ್ರ ದೀಪ, ಕಡಲ ತುಡರ್ ಉಂದೇ ಪುಟ್ಟಿನ ಜಾಗೆ.ಉಂದೇ ಕಾಪುದ ಗಡಿ ಬಾಗೊ.ಉಂದೇ ಕಾಪುನ ತೂಪುನ ಜಾಗೇ ಕಾಪು.

ಈ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್ ಬ್ರಿಟಿಸೆರೆ ಕಾಲೊಡು 1901 ನೇ ಇಸವಿಡ್ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪೆನಿದಕುಲು 27 ಮೀ. ಉದ್ದ ಎತ್ತರದ ಬೊಲ್ಪುದ ಕಡಲ ಬೊಲ್ಪುದ ತುಡರ್ನ್ ಕಡಲ ಬರಿತ್ತ ಎತ್ತರದ ಪಾದೆ ಕಲ್ಲುದ ಮಿತ್ತ್ ಕಟ್ಟುದೆರ್. ಮೊಕುಲೆನ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಸೊ ಬ್ಯಾರದವು. ಅಕ್ಲೆನ ಮಲ್ಲ ಮಲ್ಲ ಕಪ್ಪಾಲ್ ಕಡಲ್ಡ್ ಮೀಂದೊಂದು ಕುಡ್ಲ, ಕೇರಲ,ತಮಿಲುನಾಡ್,ಶ್ರೀಲಂಕ ರಾಜ್ಯೊಲೆಗ್ ಬರೊಂ ದು ಪೋವೊಂದು ಉಪ್ಪುಂಡು.ಇಂಚಿನ ಅಕ್ಲೆನ ಕಡಲ ಬರಿತ್ತ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್ ದೇಶದ ಕೆಲವು ಕಡೆಟ್ಟ್ ಉಂಡು. ಪ್ರವಾಸಿತಾನ ಆವೊಡು ಪನ್ಪುನ ಉದ್ದೇಸ ಅಕ್ಲೆಡ ಇತ್ತಿಜಿ.ಬೆನ್ನಿದಕ್ಲೆಗ್ ಎಡ್ಡೆ ಆವರೆಲಾ ಅತ್ತ್.ಮೀನು ಗಾರಿಕೆಗ್ಲಾ ಅತ್ತ್.ಬ್ರಿಟಿಸೆರೆನ ಕಾಲೊಡು ರಾತ್ರೆ ಪಗೆಲ್ ಮುಲ್ಪ ಕಾಪುನ ಕಾವಲ್ ಇತ್ತುಂಡ್. ಚಿಮಿಣಿ ಬೊಲ್ಪು ಅರ್ಲೊಂದು ಇತ್ತುಂಡು.ಒಟ್ಟಾರೆ ಅಕುಲು ಈ ದೀಪ ಕಂಬೊನು ಕಟ್ಟಿನ ಉದ್ದೇಸ ಒಂಜೇ ಅಕ್ಲೆನಾ ಬೇರ ಎಚ್ಚಾವರೆ. ಅಕ್ಲೆಗ್ ಪೋದು ಬರಿಯೆರೆ ಸುಲಭ ಆವರೆ.ಉಂದು ದೀಪದ ಇಲ್ಲ್ ಲಾ ಅತ್ತ್.ದೀಪದ ಕಮ್ಮಲಾ ಅತ್ತ್ ಉಂದು ಕಾಪುನ ಕಮ್ಮ. ಈ ಕಮ್ಮನೇ ಕಾಪು.ಮೊಕುಲು ಬರೊಡ್ಡ ದುಂಬೇ ಮುಲ್ಪದ ರಾಜೆರ್ ಕಾಪುನ ಅಟ್ಟೊಲಿಗೆದ ಕಮ್ಮ ಅವ್ವೇ”ಕಾಪು”ದೀತೆರ್. ಕಾಪುನ ಕಂಬನೇ ಕಾಪು.

“ಕಾಪು” ಪನ್ಪುನ ಪುದರ್ ಬ್ರಿಟಿಸೆರೆನ ಕಾಲೊಡು ಪುಟ್ಟಿನವು ಅತ್ತ್.ಅಕುಲು ಬರೊಡ್ಡ ದುಂಬೇ ಸಾರ ಸಾರ ವರ್ಸೊಡ್ದು ದುಂಬೇ ಪುಟುದುಂಡು.ಒಂಜಿ ಕಾಲೊಡು ತುಲುನಾಡ್ಡ್ ಸರಿ ಕಟ್ಟಿನ ಕಂಡೊ ಬೂಮಿ ಇತ್ತಿಜಿ.ಊರು ಮಾತೊ ಪಟ್ಲ ಪ್ರದೇಸನೇ ಆದ್ ಇತ್ತುಂಡು.ವರ್ಸದ ಎಡ್ಮ ತಿಂಗೊಲುಲಾ ಬರ್ಸ. ಇಂಚ ಇಪ್ಪುನಗ ಮರಿಯಲ ಕಡತಿ ಬೊಕ್ಕ ಪಟ್ಲ ಜಾಗಲೆಡ್ ಅಮರೆ ದೀದ್ ಬೆನ್ನಿ ಬೆನೊಂದು ಇತ್ತೆರ್.ಮರಿಯಲ ಸುರು ಆಯಿ ಲೆಕೊನೆ ಈ ಅಮರೆ ಪೋದು ನೀರ್ದ ಪಟ್ಟ್ ಪಟ್ಲನೇ ಆವೊಂದು ಇತ್ತುಂಡು.

ತುಲುನಾಡ್ಗ್ ಪಾಂಡಿಯೆರೆನಕುಲು ಬರ್ಪೆರ್. ಬತ್ತುದು ತೋಡುದು ತೋಡು(ಕಾಲುವೆ)ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಪಟ್ಲದ ನೀರ್ನ್ ತೋಡುಗು ಜಪುಡಾದ್ ಕಂಡೊ ಮಲ್ಪುವೆರ್.”ಕೊಳ” ಕ್ಕೆ ಕಂಡ ಪನ್ಪೆರ್.ಮಜಲ್, ಬೊಟ್ಟು ಕಂಡೊಲೆನ್ ಕಡ್ತ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್.ಮಲೆನಾಡ್, ಕೇರಲ,ತಮಿಲುನಾಡ್ದ್ ಬೆನ್ನಿದ ಬೇಲೆಗ್ ಜನ ಕನಪೆರ್. ಅಕ್ಲೆಗ್ ಕೂಲಿ ಕೊರ್ದು ಸ್ವಂತೋ ಬೆನ್ನಿ ಬೆನ್ಪೆರ್.ಅಕ್ಲೆಗ್ ಬಾರಿ ಮಲ್ಲ ಪೆಟ್ಟ್ ಪಂಡ ಒಂಜಿ ಕಡೆಟ್ಟ್ ಬಾರಿ ಬರ್ಸ. ಕುಡೊಂಜಿ ಕಡೆಟ್ಟ್ ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಕಿಲೆನ ಕಾಟ ಉಪದ್ರ. ಬುಲೆ ದೆಪ್ಪರೆ ಆಪುಜಿ.ನಷ್ಟ ಆಪುಂಡು.

ಪ್ರಾನಿ ಪಕ್ಕಿಲೆನ ತೊಂದರೆ ನಿವಾರಣೆ ಮಲ್ಪರೆ ಪಾಂಡ್ಯೆರೆನಕುಲು ಅಲ್ಪ ಅಲ್ಪ ಎತ್ತರದ ಕಲ್ಲುದ ಗುವೆಟ್ಟ್ ಪುಗೆ ಪಾಡಿಯೆರ್,ಕಲ್ಲುದ ಗೂಡುಡು ತೂಪಾಡಿಯೆರ್.ಆಂಡಲಾ ಐಕ್ಲೆನ ಉಪದ್ರ ಉಂತುಜಿ. ಎತ್ತರದ ಪಾದೆಡ್ ಕಟ್ಟೆ ಕಟ್ಟುದು ಕಾವಲು ಕಾಪುವೆರ್. ನಾಯಿಲೆನ ಪಾರೆ ದೀಪೆರ್. ಬಂದೋಬಸ್ತ್ ಮಲ್ಪುವೆರ್  ನಾಯಿ ಬಸ್ತಿ ಪನ್ಪೇರ್. ಗಂಟೆ ಬೊಟ್ಟುದು ಗಂಟಾಲ ಕಟ್ಟೆಪಂದ್ ಊರುನು ಲೆಪ್ಪುವೆರ್.ಅಕ್ಲೆನ ಪೊಸ ಪ್ರಯೋಗಪಂಡ ಉಂದೇ ಕಾಪುನ “ಕಾಪು”ದೀಪುನು.

ಕಾಪುಡ್ದು ತೆನ್ಕಾಯಿಗ್ ಉಚ್ಚಿಲ,ಎರ್ಮಾಲ್,ಪಡ್ಡೆದ್ರ ಅಂಚೆನೆ ಕಾಪುಡ್ದು ಬಡಕಾಯಿಗ್ ಪಾಂಗಲ,ಕಟ್ಪಾಡಿ ಊರುಲು ಮಾತೊ ತಗ್ಗ್ ಪ್ರದೆಸೊ ಆದ್ ಪಟ್ಲ ಜಾಗೆ ಆದಿತ್ತುಂಡು.ಮುಲ್ಪಲ ಕೊಳಕ್ಕೆ, ಮಜಲ್ ಕಂಡೊಲೆನ ನಿರ್ಮಾನೊ ಆಪುಂಡು.ಸಾಗೊಳಿ ಮಲ್ಪುವೆರ್. ಆಂಡ ಮುಲ್ಪಲಾ ಪ್ರಾನಿ ಪಕ್ಕಿಲೆನ ಉಪದ್ರೊ ಎಚ್ಚಾಪುಂಡು. ಮಲ್ಲಾರ್ ಮಲೆಡ್ದ್ ಜತ್ತಿನ ಪ್ರಾನಿಲು ಬುಲೆನ್ ಹಾಲ್ ಮಲ್ಪುನ ಅತ್ತಂದೆ ಸಾಕು ಪ್ರಾನಿಲೆನ್ ಕೆರೊಂದು ಇತ್ತ.

ತುಲುನಾಡ್ದ ಬೇತೆ ಕೋಡಿಡ್ ಮಲ್ತಿ ಲೆಕೊ ಪಾಂಡ್ಯೆರೆ ನ ಪುಗೆತ್ತ ಗುವೆ,ತೂತ್ತ ಗೂಡು,ಗಂಟೆದ ಕಟ್ಟೆ,ನಾಯಿ ಪಾರೆ,ಕಾವಲು ಕಾಪುನ ಕಟ್ಟೆ ಕಟ್ಟರೆಗ್ ಕಾಪುದ ಊರುಡು ಪಾದೆ ಕಲ್ಲುಲು ಇಪ್ಪುಜಿ.ಕೊಡಿ ಕಡೆಲಾ ಪಟ್ಲ ಕೊಳಕ್ಕೆ ಕಂಡೊಲು ಉಪ್ಪುಂಡು.ಮಲ್ಲಾರ್ ಕಾಡ್ ಕಡತ್ತುದು ದಾಂಟಿ ಬೊಕ್ಕ ಪಾದೆದ ಊರು ಪಾದೂರು ಉಂಡು.ಆಂಡ ಮುಲ್ಪ ಅವೆನ್ ಕಟ್ಟರೆ ಮಲ್ಲಾರ್ ಮಲೆ ಗುಡ್ಡೆ ಅಡ್ಡ ಬರ್ಪುಂಡು.ಮಲ್ಲಾರ್,ಪಾದೂರು ಇಂಚ ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಸೊಡ್ದು ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಪ್ರಾನಿ ಪಕ್ಕಿಲು ಇತ್ತೆದ ಕಾಪುದ ಬೈಲ್ ಕೊಳಕ್ಕೆ ಕಂಡೊಗು ಪೊಗ್ಗುನ ತಡೆಪರೆ ಬ್ರಿಟಿಸೆರ್ ಕಟ್ಟಿದಿನ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್ ಬರಿಟ್ಟೇ ಇಪ್ಪುನ ಕುಡೊಂಜಿ ಎತ್ತರದ ಪಾದೆದ ಮೇಲ್ಡ್ ಎತ್ತರದ ಕಮ್ಮ ಕಟ್ಟುವೆರ್ ಆನಿದ ತುಲುನಾಡ್ ಕಟ್ಟಿನ ರಾಜೆರೆ ನಕುಲು.ಈ ಕಮ್ಮೊನು ಮುರ ಕಲ್ಲುಡು ಕಟ್ಟುವೆರ್. ಈ ಪಾದೆಕಲ್ಲ್ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್ ಕಟ್ಟಿದಿನ ಪಾದೆಡ್ದ್ ಒಂತೆ ಎತ್ತರೊಡೆ ಐತ್ತ ಪಿರಡ್ದ್ ಉಂಡು.ಆ ಪಾದೆಡ್ದ್ ಅಗಲ ಕಡಿಮೆ ಉಂಡು.ಸುತ್ತ ಕಡಲ ನೀರ್ ತಮೆಲೊಂದು ಉಪ್ಪುಂಡು.ಜಪ್ಪೆಲ್ ಪೊರ್ತುಡು ಒಂಜಿ ಬರಿಟ್ ನೆಲ ತೋಜಿದ್ ಬರ್ಪುಂಡು.ಈ ಕಲ್ಲ್ ದ ಮಿತ್ತ್ ಪೋವರೆ ಮುಟ್ಟು ಇಜ್ಜಿ.ಆಂಡ ಆನಿದ ಕಾಲೊಡು ಪೊರುಂಬುದು ಮಿಸ್ಮೆರ್ ಸೇರ್ದ್ ಪಾದೆದ ಮಿತ್ತ್ ಕಮ್ಮ ಕಟ್ಟುವೆರ್.
ಮುರ ಕಲ್ಲ್ ದ ಅವಶೇಷ ಇತ್ತೆಲಾ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್ ದ ಪಾದೆಗ್ ತೋಜುಂಡು.ಕಮ್ಮೊಗು “ಕಾಪು” ಪಂತೆರ್. ಪಂಡ ಕಾಪುನ ಕಾವಲುಗಾರೆ ಅತ್ತ್ ಡ “ಗಾರ್ಡೆ”.ಆನಿದ ಕಾಲೊಡು ಉಂದೊಂಜಿ ಪೊಸ ಪ್ರಯೋಗ ಆದ್ ಇತ್ತುಂಡು.

“ಕಾಪು” ಎಂಚ ಉಂಡು ಪಂಡ ಅಟ್ಟೊಲಿಗೆದ ಲೆಕೊ ಎತ್ತರವಾದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು.ಬ್ರಿಟಿಸೆರೆನ ಕಾಪುನ ಇತ್ತೆ ಇಪ್ಪುನ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್ ಇತ್ತಿಲೆಕೊ.ಅಕುಲು ಕಡಲ್ ಕಾತೊಂದು ಇತ್ತೆರ್.ಆಂಡ ಆನಿದ ರಾಜೆರೆನ ಉದ್ದೇಸ ಬೆನ್ನಿದ ಕೃಷಿ ಬೂಮಿನ್ ಕಾಪುನವು.ತಾಂಕುನ ಸಾಕು ಪ್ರಾಣಿಲೆಗಾದ್.ಅಪಗ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಇತ್ತಿಜಿ.ಓಡ ಕಪ್ಪಲ್ ಇತ್ತಿಜಿ.ಬೆನ್ನಿ ಬೆನ್ಪುನ ಮಾತ್ರ.ಪಡ್ಡೆದ್ರ ,ಉಚ್ಚಿಲ, ಕಾಪು,ಪಾಂಗಲ,ಕಟ್ಟಪಾಡಿ,ಉದ್ಯಾವರ ಉದ್ದ ಮುಟ್ಟ ಕಂಡೊಲು ಬಯಲು (ಬೈಲ್)ದ ಲೆಕೊ ತೋಜುಂಡು. ಪಿಲಿ ,ಕಾಡ ಪಂಜಿ , ಮುಲ, ಕುದ್ಕೆ ಇಂಚ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಪ್ರಾನಿಲು, ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಪಕ್ಕಿಲು ಈ ಕೃಷಿ ಬೂಮಿಗ್ ಬರಂದಿ ಲೆಕೊ ಐಕ್ಲೆಗ್ ಪೋಡಿಗೆ ಅಟ್ಟವರೆ ಕಡಲ ಬರಿಟ್ಟ್ ಪಾದೆದ ಮಿತ್ತ್ ಅಟ್ಟೊಲಿಗೆದ “ಕಾಪು” ಕಟ್ಟ್ ದ್ ಪಾರೆ ದೀಪೆರ್. ಅಲ್ಪ ಸೂವು, ಪುಗೆ ಪಾಡುವೆರ್, ಗಂಟೆ ಹಾಕುವೆರ್.ಸುತ್ತ ಮುತ್ತ ಇತ್ತಿನ ಊರುಗು ಕಾಪುನ ಕಮ್ಮ ದೆರ್ತ್ ತೋಜುಂಡು.

ಆ ಕಾಲ ಇತ್ತೆದ ಲೆಕೋ ಅತ್ತ್.ಒಂಜಿ ಕಡೆಟ್ ಬೊಲ್ಲ ಬರ್ಸ.ವಿಸ್ತಾರವಾಯಿನ ಬಯಲು ಕಂಡೊಲು ಕಡಲ್ದ ಲೆಕೊ ತೋಜುಂಡು.ಕುಡೊಂಜಿ ಕಡೆಟ್ ಪ್ರಾನಿ ಪಕ್ಕಿಲೆನ ಮಿತಿ ಮೀರಿನ ಉಪದ್ರ.ಪೊಸ ಪೊಸ ಪ್ರಯೋಗ ಮಲ್ತ್ ಮಲ್ತ್ ಸೋಪುವೆರ್. ಕಡೆಕ್ಕಾದ್ ಕಂಡೊಲೆನ್ ಗುತ್ತಿಗೆಗ್ ಕೊರ್ದು ಗೇಣಿ ದೆತೊನುವೆರ್. ಗುತ್ತಿಗೆಗ್ ಕಂಡ ಕೊರ್ದು ಗುತ್ತುದಾಯೆ ಆಪೆರ್.ಗುತ್ತು ಇಲ್ಲದಕುಲು ಆಪೆರ್.ಉಲ್ಲಕುಲು ಆಪೆರ್.ಗೇಣಿದಕುಲೆ ಅಕ್ಲೆ ಅಕ್ಲೆ ಬೆನ್ನಿದ ಬೂಮಿದ ಜಾಗ್ರತೆ ಮಲ್ತೊನುವೆರ್. ಗೇಣಿದ ಜಾಗದ ಇಲ್ಲಡ್ ಇಲ್ಲ್ ಉಪ್ಪುಂಡು.ಕಂಡೊಲು ಇತ್ತಿನಲ್ಪ ಗುಡುಂಬು ಪಾಡ್ಬೆರ್. ಅಲ್ಪ ಪುಗೆ ತೂವು ಪಾಡುವೆರ್.ಸಬ್ದೊ ಮಲ್ತ್ ಪ್ರಾನಿ ಪಕ್ಕಿಲೆಗ್ ಪೋಡಿಗೆ ಕಟ್ಟವೆರ್.ಜನ ಸಂಖ್ಯೆ ಎಚ್ಚಾಯಿನ ಲೆಕೊನೆ ಇಲ್ಲುಲು ಎಚ್ಚಾಪುಂಡು.ನಾಯಿಲೆನ್ ತಾಂಕುವೆರ್.ಮಾತ ಇಲ್ಲದ
ಉಲಾಯಿ ದಿಕ್ಕೆಲ್ಡ್ ಪುಗೆ ಪೋಪುಂಡು.ತುಲುನಾಡ್ದ ನಿಯಮದ ಲೆಕೊ ಕಾಪುದ ಬೆನ್ನಿದ ಕಂಡೊಲು ಕೂಡಾ ಗುತ್ತಿಗೆಗ್ ಕೊರ್ಪೆರ್.ಕಾಪುದ ಪತ್ತೂರ್ದ ಕಡಲ್ದ ಕಾಪು ಕಮ್ಮದ ಆನಿದ ಪೊಸ ಪ್ರಯೋಗದ ಅಗತ್ಯ ಕಡ್ಡಿದ್ ಪೋಪುಂಡು.

ಪತ್ತೂರುದ ಬೆನ್ನಿ ಕೃಷಿ ಬೂಮಿಗ್ ಕಡಲ ಬರಿಟ್ಟ್ ಆನಿ ಶಾಶ್ವತವಾದ್ ಕಲ್ಲುದ ಒಂಜಿ ಕಾಪು ಪಾಡ್ದೆರ್.ದನಿ ಒಕ್ಕೆಲ್ ಪದ್ಧತಿ ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರತಿ ಕಂಡೊಲೆಗ್ಲಾ ಕಾಪು ಪಾಡರೆ ತುಲುನಾಡ್ಡ್ ಪೂರ ಸುರು ಆಪುಂಡು.ಉದ್ದೇಸ ಅವ್ವೇ ಪ್ರಾನಿ ಪಕ್ಕಿಲು ಕಂಡೊಗು ಜಪ್ಪಂದಿ ಲೆಕೊ. ಏರೋ ಕಂಡೊಡು ಉಲ್ಲೆರ್ ಪನ್ಪಿ ಭ್ರಮೆಟ್ ಪ್ರಾನಿ ಪಕ್ಕಿಲು ಕಂಡೊಗು ಜಪ್ಪುಜ ಪನ್ಪಿ ನಂಬುಗೆ ತುಲುವನ ಆದಿಪ್ಪುಂಡು.ಎಲ್ಯ ಕಂಡ ಕುಲೆಂಜಿಡ್ದ್ ಪತ್ತಿನ ಮಲ್ಲ ಬಾಕ್ಯರ್ ಕಂಡೊಲೇಗ್ಲಾ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ನಮೂನೆದ ಕಾಪು ಪಾಡೊಂದು ಬತ್ತೆರ್.ಕಿನ್ಯ ಕುಲೆಂಜಿಲೆಗ್ ನಾಲ್ ಗೆಲ್ಲ್ ಅಡರ್ ಕಟ್ಟ್ ದ್ ನಡುಟ್ಟು ಊರುಬೆರ್.ಅಂಚೆನೆ ಕಂಡದ ಗಾತ್ರೊನು ತೂದು ಕಾಯರ್ ಕನೆ, ಮುಂಡೆವು ಪಾಡುವೆರ್.ಬಾರೆ, ತೂಂಕಲ್ಲ್ , ಕಾಪು ಪಾಡುವೆರ್.

ಕಾರ್ಲದ, ಮೂಲ್ಕಿದ,ಪನಪಿಲ್ದದಂಚಿನ ನೇಲ ಬಾಕ್ಯರ್ ಕಂಡೊಲೆಗ್ ಮಲ್ಲ ಕಾಪು ಅವ್ವೇ ಕಡಲ ಕಾಪು ಕಮ್ಮ ಪಾಡೊಂದು ಬರ್ಪೆರ್.ಆನಿದ ಮೂಲದ ಪತ್ತೂರುಗು ಪಾದೆದ ಮಿತ್ತ್ ಪಾಡ್ದಿನ ಕಾಪು ಕಮ್ಮ. ಅವೆನ್ “ಕಾಪು ಕಲೆ” ಪಂದ್ ಲೆವುದ್ದೆರ್.ಕಲೆ ಪಂಡ ಐತ್ತ ಅಚ್ಚಿ .ಕಾಪು ಕಮ್ಮದ ಅಚ್ಚಿ.ಮಲ್ಲ ಕಂಡೊಗು ಮಲ್ಲ ಕಾಪು ಪಾಂಡ ದೆರ್ತ್ ತೋಜುಂಡು.ಪ್ರಾನಿ ಪಕ್ಕಿಲೆಗ್ ದೂರೊಗು ತೋಜುಂಡು.ಏರೋ ಉಲ್ಲೆರ್ ಎನ್ನುದು ಕಂಡದ ಕೈತಲ್ ಬರ್ಪುಜ.ಅವ್ವೇ ಅಟ್ಟೊಲಿಗೆ ಕಾಪು ಕಮ್ಮೊಗು ಕುಂಟು ಪೂವು ಪಾಡ್ದ್ ಐತ್ತ ಮಲ್ತ್ “ಕಾ” ಅಕ್ಷರೊನ್ ದಿಂಗುದು “ಪೂಕಲೆ” ಪಂದ್ ಲೆತ್ತೆರ್. ತುಲು ಬಾಸೆಡ್ “ಲ”ಕಾರೊಗು “ರ”ಕಾರ ,ಅಂಚೆನೆ”ರ” ಕಾರೊಗು “ಲ”ಕಾರ ಬರ್ಪುನು ಮಾಮೂಲು.ಅಂಚ “ಪೂಕಲೆ” ಸಬ್ದೊ ಕಡೆಕ್ “ಪೂಕರೆ” ಆಪುಂಡು.ಕಾಲ ಪೋಯಿ ಲೆಕೊನೆ ದಿನೊ ಬದಲ್ ಆಪುಂಡು.ಕತೆ ಬದ ಲಾಂಡ್.ಅಂಚೆನೆ “ಕಾಪು” ಪನ್ಪಿ ಕತೆಕ್ಕ್ ನಾಗೆ, ಬೂತೊ, ದೇವೆರೆನ ಜೋಡನೆ ಮಲ್ಪುವೆರ್.ಉಂದು ಮಾತೊ ಮೂಲ ಕತೆ ಮರತ್ತ್ ಪೋಯಿನಾಡ್ದಾವರ ಆಪುನು.

ಕಾಪುನ ಕಮ್ಮನೇ ಕಾಪು. ಬ್ರಿಟಿಸೆರೆನ ಕಮ್ಮ ಅಕ್ಲೆನ ಸ್ವಾರ್ತೊಗಾತ್ರ ಕಟ್ಯೆರ್.ಅಕ್ಲೆನ ಓಡ ಕಪ್ಪಾಲ್ ಮಾತೊ ಕಡಲ್ ಉದ್ದೊಗು ಪೋವೊಡು ಬರೊಡು.ಅವೆನ್ ಕಾಪರೆ ಕಾಪುನ ಕಮ್ಮ ಉಂತಯೆರ್.ತುಲುನಾಡ್ದ ಮೋಕೆಡ್ ಅತ್ತ್.ಅಕ್ಲೆ ದೇಸೊಗು ಮುಲ್ತು ದೋಚಿದ್ ದಿಂಜಾದ್ ಕೊನೊವರೆಗ್ ಗಟ್ಟಿದ ಕಮ್ಮ ಉಂತದೆರ್. ಆಂಡ ತುಲುವರೆ ಕಾಪು ಕಮ್ಮೊನು ಸಾರ ಸಾರ ವರ್ಸೊಡ್ದು ದುಂಬೇ ತುಲುವ ಬೂಮಿಗ್ ಬೆನ್ನಿದ ಕೃಷಿ ತ್ತ ಬೂಮಿಗಾತ್ರ ಆನಿದ ರಾಜೆರೆನಕುಲು ಕಡಲ್ದ ಬರಿಟ್ಟ್ ಕಮ್ಮ ಉಂತದೆರ್.ಉಂದೆನ್ ತೂದು ಬ್ರಿಟಿಸೆರ್ ನೆತ್ತ ಬರಿತ್ತ ಪಾದೆಡ್ ಕಡಲ್ ಕಾಪುನ ಕಾಪು ಕಮ್ಮ ಉಂತಯೆರ್.ರಾಜೆರೆನ ಕಾಪು ಕಮ್ಮ ಬೂರುದು ಪೊತುಂಡಲಾ “ಕಾಪು”ಪನ್ಪುನ ಪುದರ್ ಶಾಶ್ವತವಾದ್ ಉಪ್ಪುಂಡು.

ಆನಿದ ಕಾಪುನ ಕಮ್ಮದ ಜಾಗೆಡ್ ಬೆಡಿ ಬಂದೂಕು ಪಿರಂಗಿ ತೂದು ಅವೆನ್ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನೆರೆನ ಕೋಟೆ ಪಂದ್ ಲೆಪ್ಪುನ ಸರಿ ಅತ್ತ್.ಕಾರ್ಲ,ಬೆದ್ರ,ಕುಡ್ಲ ಇಂಚ ಊರುಲೆಡ್ ಕೋಟೆಲು ಉಲ್ಲ.ಅವೂಲಾ ಆತೇ ಟಿಪ್ಪು ಕಟ್ಟಿನವು ಅತ್ತ್.ಅವೆನ್ ಮಾತ ಮುಲ್ಪದ ತುಲುವ ತುಂಡರಸೆರ್ ಕಟ್ಟಿನವು.ಸುಲ್ತಾನೆರ್ ತುಲುನಾಡ್ಗ್ ಬನ್ನಗ ಅರೆನ ರಕ್ಷಣೆಗಾದ್ ಅರಸೆರೆನ ಕೋಟೆದ ಉಲಾಯಿ ಬೆಡಿ ಬಂದೂಕು ಪಿರಂಗಿ ದೀತೆರ್.ತುಲು ನಾಡ್ಗ್ ಬತ್ತಿನಾರ್ ಮುಲ್ಪದ ರಾಜೆರೆನ ಇಲ್ಲಡ್ ಉಂತೊಂದು ಇತ್ತೆರ್.ಸುಲ್ತಾನೆರೆಗ್ ಪಾರೆ ಇತ್ತುಂಡು. ಅರೆನ ರಕ್ಷಣೆ ಮಲ್ಪುನ ಕರ್ತವ್ಯ ಮುಲ್ಪದ ತುಂಡರಸೆ ರೆನ ಮಿತ್ತ್ ಇತ್ತುಂಡು.ತುಲುನಾಡ್ದ ಪೂರ ಕೋಟೆಲೆನ್ ಕಟ್ಟಿದಿನಿ ಮುಲ್ಪದ ರಾಜೆರೆನಕುಲೆ. ಅವು ಅಕ್ಲೆನ ಸ್ವಂತ ಕೋಟೆ ಆದ್ ಇತ್ತುಂಡು.ಅಕ್ಲೆನ ಬಂದೋಬಸ್ತ್ ಅಕುಲು ಮಲ್ತೊಂದು ಇತ್ತೆರ್.ಬೆಡಿ ಬಂದೂಕು ಪಿರಂಗಿ ಬತ್ತಿನಿ ಟಿಪ್ಪುನ ಕಾಲೊಡು.

ಇತ್ತೆ ಇಪ್ಪುನ ದೀಪ ಕಂಬದ ಪಾದೆಡ್ದ್ ಆ ಪಾದೆಗ್ ಸುರುಟ್ಟು ಮರತ್ತ ಪಾಪು ಸಂಕ ಕೈತಾಂಗ್ ಇತ್ತುಂಡು.ಅವೆನ್ ಆ ಕಲ್ಲುಲೆಡ್ ಅಲ್ಪ ಅಲ್ಪ ಇಪ್ಪುನ ಗುರಿಕ್ಲೆಡ್ ತೂವರೆ ಆಪುಂಡು.ಬೊಕ್ಕ ಈ ರಡ್ಡ್ ಪಾದೆಲೆನ ಮಧ್ಯ ಜಾಗೊಗು ಮಲ್ಲ ಮಲ್ಲ ಕಲ್ಲುಲೆನ್ ತಿರ್ತ್ ಡ್ದ್ ಮಿತ್ತ್ ಮುಟ್ಟ ದಿಂಜದ್ ಕಟ್ಟದ ತಾದಿನ್ ಮಲ್ದೆರ್.ಈ ರಡ್ಡ್ ಪಾದೆ ಕಲ್ಲುಲೆನ್ ಸರಿಟ್ಟ್ ತೂಂಡ ಅಲ್ಪ ಅಕುಲು ಮಲ್ದಿನ ಬೇಲೆ ತೋಜುಂಡು.ಇತ್ತೆದ ದೀಪ ಕಂಬೋ ಇತ್ತಿನ ಪಾದೆ ಮಿತ್ತ್ ಇಪ್ಪುನ ಬಂಡೆ ಕಲ್ಲುದ ಮಲ್ಲ ಮಲ್ಲ ತುಂಡುಲು ಅವು ಆನಿ ದಿಂಜದಿನ ಕಲ್ಲುಲೇ ಆದುಂಡು.ಬ್ರಿಟಿಸೆರೆ ಕಾಲೊಡು ಈ ಕಲ್ಲುಲೆನ್ ಕ್ರೇನ್ ಡ್ ದೆರ್ತ್ ಮಿತ್ತ್ ದೀತೆರ್.ಈ ಮಾಹಿತಿ ಸತ್ಯನೆ ಆದುಂಡು.ಬ್ರಿಟಿಸೆರ್ ಕಟ್ಟಿನ ಲೈಟ್ ಹೌಸ್ ಪಾದೆಗ್ ಮಿತರುನ ಮುಟ್ಟುದ ಬಲತ್ತ ಪುಡೆಟ್ ಆನಿದ ಕಾಲೊಡು ರಾಜೆರ್ ಕೆತ್ತಿನ ಮುಟ್ಟುಲೆನ್ ತೂವೊಲಿ. ಪಂಡ ಆನಿದ ಕಾಲೊಡು ಈ ಪಾದೆಡೇ ಮಿತರ್ದ್ ಅಕ್ಲೆನ ಕಾಪುನ ಕಂಬದ ಪಾದೆಗ್ ಕಲ್ಲ್ ದ ಕಟ್ಟದ ಮೇಲ್ಡೇ ಪೋವೊಂದು ಬರೊಂದು ಇತ್ತೆರ್.

ಐ.ಗೋವಿಂದ ಭಂಡಾರಿ,ಕಾರ್ಲ

Address:
I.GOVINDA BHANDARY,
(Retd Vijaya Bank Manager)
“Devardaya ” Binda Nagar
Kuntalpady, Karkala -574104
Karkala Taluk
Udupi District.